Rozmowa z wójtem gminy Nowa Karczma, Andrzejem Pollakiem.
- Jedna z czołowych instytucji zajmujących się analizą samorządów sporządziła ranking gmin, z którego wynika, że w samym powiecie kościerskim nieźle radzą sobie wszystkie gminy. Jak wypada Nowa Karczma w tym zestawieniu?
- Ten ranking pokazuje wszytko, co się dzieje w sferze dotacji unijnych na terenie całej gminy, a więc także obejmuje prywatnych przedsiębiorców oraz rolników. To po pierwsze. Na naszym terenie nie mamy grup producentów, czy dużych firm, które uczestniczą w wielkich projektach. Więc poważnym czynnikiem staje się to, że firm kwalifikujących się do wsparcia jest stosunkowo mało. Z drugiej strony jest niewielkie zainteresowanie potencjalnych beneficjentów. My jednak, mimo to, robimy spotkania i informujemy o możliwościach pozyskiwania unijnego wsparcia. Mam nadzieję, że w kolejnej perspektywie 2014-2020 będzie lepiej, bo faktycznie do tej pory, mimo że było więcej pieniędzy do pozyskania dla firm, to chętnych okazało się mniej.
Po drugie, choć dla nas jest to chyba pierwszorzędna informacja, gdy weźmiemy pod uwagę ranking samych samorządów, czyli policzymy pieniądze unijne, które pozyskała gmina, to jesteśmy bardzo wysoko, nawet na tle całego województwa pomorskiego.
Tylko w minionym, 2016 roku, pozyskaliśmy ponad 10 milionów zł. Pierwszy z projektów dotyczy termomodernizacji i od szeregu lat realizujemy takie zadania, które z jednej strony mają nam przynieść oszczędności i na energii elektrycznej i na kosztach ogrzewania obiektów. A historycznie biorąc mamy obiekty budowane przez byłe PGR-y, także w ramach tzw. czynów społecznych i jakość tych budów była różna, jakość stolarki bardzo różna, dachy praktycznie ledwie istniały. I zaczęliśmy od tego, że modernizowaliśmy świetlice wiejskie. Docieplając budynek robimy nową elewację, wymieniamy stolarkę i dzięki temu powstaje ładny obiekt zachęcający mieszkańców do korzystania. Również oczyszczalnię ociepliliśmy i nadaliśmy jej więcej walorów estetycznych.
Następnym krokiem była budowa ujęć wody. Zrobiliśmy 3 ujęcia - w Liniewku, Grabowie, Nowej Karczmie - za dość pokaźne środki, bo jedno takie ujęcie to kwota około 3 mln zł. Oczywiście zdobyliśmy na to unijne dofinansowanie w 75 % , więc widać, że nie tylko były to duże pieniądze, ale, że na pewno nie bylibyśmy w stanie zrealizować tych zadań za środki własne.
Dlatego choćby nie wiadomo jak wiele było do wypełnienia dokumentów, to zawsze warto starać się o pozyskiwanie unijnych funduszy. Czy rolników czy przedsiębiorców przekonujemy, że zawsze warto.
To było w minionym roku, a jak jest obecnie?
- Kontynuujemy ocieplanie i estetyzację obiektów administracyjnych i edukacyjnych. Skończyliśmy szkołę w Lubaniu, teraz chcemy zrobić szkołę w Nowej Karczmie, następnie budynek ośrodka pomocy społecznej i również docieplić remizę strażacką. Te przedsięwzięcia zakończylibyśmy w roku 2018 termomodernizacją budynku urzędu gminy. To pierwszy z projektów o wartości ponad 6,2 mln zł, a robimy go w partnerstwie z gminą Lipusz. Drugi z projektów, który w tej chwili realizujemy to przedsięwzięcie związane z gospodarowaniem osadem powstającym w oczyszczalni ścieków. Tak jak my, większość gmin wybudowała już oczyszczalnie, a nasze parametry wody wrzucanej do rzeki są lepsze niż wody samej rzeki. Czyli z oczyszczaną częścią ciekłą nasza gmina bardzo dobrze sobie radzi, ale zostaje kwestia osadów. Obecnie w Unii Europejskiej kładzie się nacisk na zmianę systemu gospodarowania osadem. I ten moment też wykorzystaliśmy, bo pozyskaliśmy już 2,5 mln zł i musimy zrealizować zadanie do końca tego roku.
Czego dokładnie będzie dotyczyć projekt?
- Otóż będziemy doposażać oczyszczalnie ścieków w Lubaniu i Rekownicy w nowy ciąg technologiczny, na końcu którego będzie prasa odsączająca dodatkowo osad do lepszych parametrów niż w tej chwili. Osad zostanie następnie przewieziony pod zadaszone miejsce, gdzie będzie "higienizowany", a potem po zbadaniu trafi na pole rolnika jako nawóz. System będzie więc tańszy, ponieważ nie trzeba będzie płacić za utylizację osadu.
To jedyna inwestycja?
- Nie, to jedna z kilku. Następne zadania, które zrealizujemy to drogi. Pewnie wzięliśmy na to najwięcej środków w całym województwie pomorskim. Trzeba pamiętać, że limit określający ile w całym 7-letnim okresie unijnego finansowania (2014-2020 - przypis red.) można pozyskać to 3 mln zł. Gmina Nowa Karczma już w pierwszym naborze, co jest też sporym sukcesem, w całości go wykorzystała.
Za te pieniądze wykonamy potrzebne od szeregu lata drogi Nowa Karczma - Lubieszynek oraz Lubań - Liniewko. Drogi będą miały nawierzchnie asfaltowe z chodnikami i oświetleniem. Tę drugą chcemy wykonać jeszcze w tym roku, a tę w Nowej Karczmie, łącznie z kanalizacją, chcemy skończyć w pierwszej połowie roku 2018.
Poza takimi projektami "twardymi" realizujemy jeszcze inne, np. związane z e-administracją. Bo z uwagi na to, że mamy coraz więcej mieszkańców, którzy na co dzień mieszkają w Gdańsku, a u nas posiadają swoją nieruchomość, to pod względem np. obsługi podatkowej uruchamiamy platformę cyfrową, żeby móc załatwiać sprawy urzędowe przez internet. Dlatego musimy zakupić sprzęt i przetłumaczyć dokumenty na język cyfrowy. Urzędnicy już się szkolą, a całe zadanie realizowane wspólnie z innymi gminami kosztuje 2,9 mln zł. I tu oczywiście też pieniądze pozyskaliśmy z UE.
Ale Unia Europejska dofinansowuje nie tylko takie projekty. Czy zrobiliście coś w np. sferze edukacji?
- Chciałem właśnie powiedzieć o tym, bo w tej dziedzinie naprawdę odnieśliśmy sukces. Założyliśmy, że jednym z priorytetów jest rozwój dzieci i młodzieży. W skali powiatu kościerskiego pozyskaliśmy najwięcej środków unijnych na realizację tej wizji. Pozyskaliśmy aż 2,8 mln zł na projekt pod nazwą "Na fali wiedzy", obejmujący wszystkie szkoły podstawowe i gimnazjalne w gminie. Dotyczy on nauki przedmiotów ścisłych i humanistycznych realizowanych w atrakcyjny, nowoczesny, ale przed wszystkim interdyscyplinarny sposób. To znaczy, nie chcieliśmy żeby wyglądało to jak dodatkowe godziny na np. kółko polonistyczne, jutro z matematyki, pojutrze z fizyki a jeszcze kiedy indziej z chemii i geografii. Ta nauka jest oparta trochę o gry i dostosowana do wieku danej grupy. Na przykład jedna z młodszych grup wybrała sobie, że zajęcia będą oparte na teorii Gwiezdnych Wojen. Wygląda to tak, że na tych zajęciach nie mają podzielonych dyscyplin, zmienia się tylko nauczyciel prowadzący. Robimy to wspólnie z firmą F5, która ma ogromne doświadczenie w takich przedsięwzięciach, a jest partnerem w projekcie. I na przykład: dzieci obliczają średnicą miecza świetlnego, czyli mają zajęcia z matematyki, a po chwili piszą list do księżniczki czyli mają język polski, by po pewnym czasie rozwiązać zadania fizyczne czy chemiczne. Czyli jest to nauka przez zabawę. Dzieci bardzo się w to wciągnęły, mamy nadmiar chętnych, bo zakładaliśmy, że w optymistycznym wariancie będzie uczestników 80 %, a już w tej chwili piszemy aneks do umowy do marszałka województwa o dodatkowe finansowanie dla większej liczby uczniów.
Gdybyśmy chcieli podsumować to, co jest realizowane albo w najbliższym czasie będzie, to jak jest wartość wszystkich przedsięwzięć, na które pozyskano pieniądze?
- Nie licząc minionego roku i pozyskanych w tym czasie ponad 10 mln zł, to wartość wszystkich projektów, które chcemy zrealizować to już 20 mln złotych. A nie wliczamy w to tych czekających w kolejce na przyznanie dofinansowania, a bardzo ambitnych i potrzebnych wszystkim mieszkańcom naszej gminy.
Dziękujemy za rozmowę.
Rozmawiała Katarzyna Loewe Kiedrowska
Artykuł sponsorowany
